Pilnie potrzebne jest poszukiwanie formatów i innych rozwiązań edukacyjnych, które pozwolą przejść z awaryjnego zdalnego nauczania na pełnowymiarową edukację online. Ważne jest, by stworzone rozwiązania były trwałe (by można je było wykorzystać po wygaśnięciu epidemii) i by uwzględniały kompetencje ważne w XXI wieku: m.in. współpracę, krytyczne myślenie, rozwiązywanie złożonych problemów.

W 2015 roku Centrum Nauki Kopernik rozszerzyło swoją działalność i uzyskało status instytucji badawczo-rozwojowej. Pracownia Przewrotu Kopernikańskiego, w ramach której pracuje dział badań Centrum Nauki Kopernik, to interdyscyplinarny dział badawczo-rozwojowy, w którym prowadzone są badania nad procesami uczenia się (learning sciences) oraz społecznego zaangażowania w naukę. W związku ze zmianami w uczeniu się, które wymusiła pandemia Covid-19, w Centrum Nauki Kopernik szukamy rozwiązań, które pozwolą przejść z awaryjnego nauczania (emergency remote teaching) do pełnowymiarowego uczenia się online (learning online). Celem wystąpienia jest ukazanie roli badań społecznych (socjologicznych i psychologicznych) w projektowaniu formatów edukacyjnych, które będą skuteczną platformą rozwijania kompetencji XXI, takich jak: krytyczne myślenie, rozwiązywanie złożonych problemów i kompetencje komunikacji i współpracy z innymi. A wszystko to z wykorzystaniem technologii cyfrowych i platform online. Wstępem do zrozumienia, z czym mierzą się użytkownicy – uczniowie i rodzice – w sytuacji zamknięcia szkół było badanie przeprowadzone na ogólnopolskiej próbie internetowej z wykorzystaniem ogólnopolskiego panelu badawczego Ariadna. Zbadaliśmy, jak wygląda środowisko uczenia się z technologiami – kto je tworzy – jakie podmioty, relacje? Czy pojawiły się nowe podmioty i instytucje, z które wzbogacały dotychczasowy sposób pracy z technologiami?Prototypujemy rozwiązania, których znaczenie – edukacyjne i komercyjne – będzie ważne nie tylko w czasie pandemii i awaryjnego nauczania, ale także w procesach uczenia się z wykorzystywaniem technologii cyfrowych w ogóle. W Wytwórni, czyli FabLabie edukacyjnym CNK uczestnicy uczą się samodzielnie projektować i budować różne przedmioty. Zaprojektowaliśmy kurs, który majsterkowanie przeniósł na platformę online. Równolegle prowadzimy jakościowe badanie, którego celem jest przeprototypowanie formatu prowadzenia zajęć i zbadanie potencjału tego typu aktywności w zakresie stymulowania rozwoju kompetencji.Przedmiotem naszego szczególnego zainteresowania jest pytanie o to, jak zmieniają się relacje, treść, formy interakcji w przejściu z tradycyjnych form na online? Prototypujemy formaty zajęć, pytając: jak zwiększać zaangażowanie, by zwiększać kompetencje? Jako centrum nauki, odkrywamy na nowo nasze eksponaty, przestrzeń i naszą rolę. Eksponaty otrzymują nowe funkcje w nowych formach interakcji: podczas wirtualnych wizyt i warsztatów online. Procesy te badamy w międzynarodowej inicjatywie badawczej HandsOnLine, w której CNK jest liderem. Należą do niej Muzeum Nauki Bloomfield (Jerozolima), Exploratorium (San Francisco), NEMO (Amsterdam), oraz Science Museum (Londyn). Chcemy wykorzystać różnorodne narzędzia badawcze, aby dowiedzieć się więcej o działaniach, które aktywizują uczestników poprzez kontakt online.

1. Domowe praktyki edukacyjne w sytuacji zamknięcia szkół – badanie ilościowe z wykorzystaniem ogólnopolskiego panelu badawczego Ariadna na ogólnopolskiej próbie internetowej. Celem pomiaru jest uzyskanie danych dotyczących emocji, trudności i sukcesów, które towarzyszą codziennej pracy z dzieckiem w sytuacji zamknięcia szkół. Interesuje nas także, w jaki sposób wykorzystanie technologii informacyjnych w procesach uczenia się i nauczania zmieniło się od czas zamknięcia szkół.2. HandsOnLine – międzynarodowa inicjatywa badawcza HandsOnLine, w której CNK jest liderem. Należą do niej Muzeum Nauki Bloomfield (Jerozolima), Centrum Nauki Kopernik (Warszawa), Exploratorium (San Francisco), NEMO (Amsterdam), oraz Science Museum (Londyn). Chcemy wykorzystać różnorodne narzędzia badawcze, aby dowiedzieć się więcej o działaniach, które aktywizują uczestników poprzez kontakt online.3. Wstępne wyniki wewnętrznego badania formatów realizowanych w ramach FabLabu CNK.

W wystąpieniu wskażemy, w jaki sposób skutecznie projektować rozwiązania edukacyjne online z wykorzystaniem badań z myślą o ich późniejszej komercjalizacji. Pokażemy także, które elementy edukacji online są obecnie pilnie potrzebne oraz jakie formaty zajęć skutecznie podnoszą kompetencje XXI wieku.