#praca, #ogłoszenia, #HR, #dyskurs, #kariera, #semiotyka, #antropologia codzienności

Zmierzch owocowej środy, czyli jak zmienia się sposób, w jaki kuszą nas pracodawcy

Czwartek, 21.X., godz. 15.45, sesja LUDZKIE ZASOBY
Od czasów transformacji ustrojowej bardzo zmienił się sposób, w jaki Polacy rozmawiają i piszą o pracy. Przeglądając ogłoszenia o pracę od 1990 roku do czasów współczesnych oraz teksty prasowe opisujące świat pracy możemy prześledzić, w jaki sposób dominujący dyskurs uciekał od opisywania pracy w kategoriach czysto finansowych i zaczynał opisywać pracę jako projekt tożsamościowy, w którym stawką jest samorealizacja.
W ogłoszeniach o pracę z 1990 roku od dyrektorów wymagano dobrego stanu zdrowia i wieku do 50 lat, a od sekretarek – tak zwanej dobrej prezencji. Lista wymagań wobec kandydatów była dość krótka, ale zachęt – jeszcze krótsza: tak zwanych benefitów pozapłacowych próżno było szukać w anonsach. Dzisiejsi pracodawcy coraz częściej proszą o niezamieszczanie w CV zdjęcia i metryki, a ich oferty pracy skrzą się od obietnic. Pracodawcy prześcigają się nie tylko w zachętach posiadających wartość rynkową – jak pakiety medyczne lub nauka języków – ale i w przekonywaniu, jak dobrze praca będzie pasować do naszego życia dzięki rodzinnej atmosferze, hybrydowemu modelowi pracy i przyzwoleniu na przychodzenie do biura z psem. Dyskurs HR-owy widoczny w ogłoszeniach o pracę zmieniał się na przestrzeni ostatnich 30 lat subtelnie i niepostrzeżenie: trudno stwierdzić, kiedy „młody, dynamiczny zespół” i „jasna ścieżka kariery” przestały brzmieć poważnie i zaczęły nas bawić (po czym dokonały żywota jako przedmiot memów). W wystąpieniu postaram się odpowiedzieć na pytanie, jakie duże zmiany społeczne odzwierciedlone są w pozornie drobnych zmianach tekstów ogłoszeń o pracę.
Tekst wystąpienia oparty jest na analizie ogłoszeń o pracę zamieszczanych w polskiej prasie codziennej z lat 1990-2021. Dodatkowo pokażę, jak odpryski dyskursu HR-owego przenikły do memów, w których społeczeństwo polskie wyśmiewa realia rynku pracy.
Mam nadzieję, że moja prezentacja pozwoli przyjrzeć się pewnemu obszarowi employer brandingu, który często nie nadąża za zmianami kulturowymi.
Zofia Smełka-Leszczyńska,
Chief Creative Strategist, Hill+Knowlton Strategies
Z zawodu strateżka komunikacji, z wykształcenia – psycholożka i antropolożka kultury. Pasjonuje się antropologią codzienności. Autorka wydanej drukiem rozprawy doktorskiej „Usunąć do 30 dni. Semiotyka polskich plakatów wyborczych”.